Nieuwsbrief Rotary Doctors januari 2023

Terugblik

Gijs van Dalfsen

Afgelopen jaar waren we nog niet hersteld van Corona of er brak een vreselijke oorlog uit net naast de deur in de Oekraïne, met als gevolg een enorme stroom vluchtelingen, waar we ook in Nederland opvang aan bieden. We weten als Nederlanders altijd heel goed hoe anderen het moeten doen, maar dit jaar was ‘Ter Apel’ een schandvlek op ons blazoen. Artsen Zonder Grenzen moesten optreden, aangezien we wekenlang mensen in onmenselijke omstandigheden lieten bivakkeren. Laten we dus voorzichtig zijn om met onze vinger naar anderen te wijzen of ons superieur te wanen.

Zowel voor de tandartsen als de artsen bleek het moeilijk om in Afrika projecten uit te voeren. Er stond voor de huisartsen een ‘verkenningsmissie’ naar Oeganda op het programma, maar vanwege  Ebola is die op het laatste moment afgelast. De tandartsen reisden af naar Ethiopië. Door de oorlog daar konden ze hun plannen niet tot uitvoer brengen. Dankzij improvisatie en inzet hebben ze toch nog nuttig werk kunnen doen.

De gesprekken voor een project NCD (Non Communicabel Diseases) in Kenia hebben geen gevolg gekregen. Er waren grote problemen bij het verkrijgen van werkvergunningen. Positief is echter dat er een steeds intensiever contact met een aantal ziekenhuizen in Oeganda tot stand is gekomen, hetgeen zelfs al geleid heeft tot de start van een paar NCD-kliniekjes. Hierover nog meer in deze nieuwsbrief.

Vastbijten

Arjun van der Dussen

In oktober en november is een team van negen mondhygiënistes en tandartsen namens RDN naar Ethiopië gereisd. Onder moeilijke omstandigheden en met veel improvisatie heeft het team toch veel kunnen bereiken. Zo is het al vijf jaar lopende project in Dembi Dolo afgesloten en overgedragen aan de lokale partner, is in de hoofdstad Addis een Fit for School programma geïmplementeerd en is in Metcha, een plaats buiten Addis, naast de introductie van nog een Fit for School programma, begonnen met het scholen van ‘health extension workers’ en het opbouwen van een tandheelkundige polikliniek. Tenslotte zijn de plannen om met de Wollega University in Nekemte een trainingsprogramma voor Advanced Dental Diploma Nurses te ontwikkelen weer een paar stappen verder gekomen. Het uitgebreide verslag van de hand van Gert Oonk treft u via deze link.

Oeganda

Rob de Vos

Graag wil ik u informeren over de voortgang van het NCD (Non Communicable Diseases) project in Oeganda. Er is gekozen voor deze twee ziekenhuizen omdat ik daar in de jaren ‘90 als tropenarts heb gewerkt en altijd de contacten heb weten te onderhouden. Het management van beide ziekenhuizen is gemotiveerd om de strijd aan te gaan met deze steeds maar toenemende ziektes (vooral Diabetes Mellitus en Cardiovasculaire ziektes) en wil hiervoor graag met ons samenwerken.
Om het project zo professioneel mogelijk te laten verlopen is gekozen voor het door de WHO ontwikkelde z.g. Package of Essential Noncommunicable (PEN) Disease Interventions. Via een stapsgewijze benadering wordt een framework aangeboden, dat op een praktische manier rekening houdt met de lokale situatie, zodat uiteindelijk een op maat gesneden project kan worden ontwikkeld.
Vooralsnog hebben de lokale artsen van beide ziekenhuizen en de Rotary Dokters - Gijs van Dalfsen en Rob de Vos - zich bezig gehouden met de belangrijkste NCD’s diabetes mellitus en cardiovasculaire ziektes, maar later zullen daar ook zeker andere belangrijke ziektes als COPD, astma, kanker (borst- en baarmoederhalskanker) en geestelijke ziektes bijkomen. Via regelmatige zoomvergaderingen werd een lijst van stakeholders opgesteld. Vervolgens werd een technische werkgroep samengesteld die de leiding over het project krijgt. Er werd een selectie gemaakt van centra waar te beginnen met NCD-klinieken en een lijst wat daarvoor nodig is aan personeel, medicijnen, suikermeters etc. Er werd voor beide ziekenhuizen een z.g. SWOT (Strenghts, Weakness, Opportunities, Threats) analyse uitgevoerd. Nagegaan werd wat de huidige activiteiten zijn in beide ziekenhuizen op het gebied van NCD’s.

Waar staan we nu anno januari 2023?

• In beide ziekenhuizen zijn NCD-klinieken opgericht. In september 2022 vond de opening plaats in Karoli Lwanga Hospital, een week geleden in Mutolers Hospital (zie foto).
• Personeel van beide ziekenhuizen is gemotiveerd om deze klinieken verder te ontwikkelen.
• Beide ziekenhuizen zijn z.g. private not for profit ziekenhuizen. Dit betekent dat ze nauwelijks gefinancierd worden door de overheid en voor hun inkomsten dus o.a. afhankelijk zijn van de patiënten.
• De lokale bevolking is arm en heeft grote moeite om de kosten van de medicatie te betalen.
• De inhoudelijke inbreng van Rotary Doctors wordt zeer gewaardeerd.

Het was de bedoeling om beide ziekenhuizen te bezoeken in november 2022, maar het de kop opstekende gevaarlijke Ebola virus in Oeganda weerhield ons om af te reizen. Als het lukt gaan we eind maart/begin april.

Frisse wind

Gijs van Dalfsen

Binnen het bestuur bestaat de behoefte aan een overdracht van diverse functies. Deels omdat de huidige bestuurders de kar nu al jaren trekken maar ook omdat er behoefte is aan frisse inbreng van mensen die nog in ‘het veld’ werkzaam zijn.

Belangstellenden kunnen contact opnemen met onze secretaris Victor Sterk (secretaris@rotarydoctors.nl). We hopen dit jaar samen mooie dingen te kunnen realiseren en wellicht later dit jaar nog een “Nijkerk-dag” te organiseren, hoewel deze naam de lading niet langer dekt.